NR 15 - ATIVIDADES E OPERAÇÕES INSALUBRES
ANEXO XI
AGENTES
QUÍMICOS
CUJA INSALUBRIDADE É CARACTERIZADA POR LIMITE DE TOLERÂNCIA E INSPEÇÃO
NO LOCAL DE TRABALHO
1. Nas atividades
ou operações
nas quais os
trabalhadores ficam expostos
a agentes químicos, a
caracterização de insalubridade ocorrerá quando forem
ultrapassados
os limites de
tolerância
constantes
do Quadro n.o 1 deste Anexo.
2. Todos os valores
fixados no
Quadro
n.o 1 - Tabela
de Limites de
Tolerância são válidos
para absorção
apenas por via respiratória.
3. Todos os valores fixados
no Quadro n.o 1 como
"Asfixiantes Simples" determinam
que nos ambientes de trabalho, em
presença destas substâncias,
a concentração
mínima
de oxigênio
deverá ser
18 (dezoito)
por
cento
em volume. As situações
nas quais a
concentração de oxigênio
estiver abaixo
deste valor serão
consideradas
de risco grave
e iminente.
4. Na coluna "VALOR TETO"
estão assinalados
os agentes
químicos
cujos
limites de
tolerância
não
podem ser ultrapassados em
momento algum da
jornada de trabalho.
5. Na coluna
"ABSORÇÃO TAMBÉM
PELA PELE"
estão assinalados
os agentes
químicos que
podem ser absorvidos, por
via cutânea,
e portanto exigindo na
sua manipulação o
uso da
luvas adequadas, além do
EPI necessário à proteção de
outras partes do corpo.
6. A avaliação das
concentrações dos
agentes
químicos através
de métodos
de amostragem instantânea, de
leitura direta ou
não, deverá
ser feita
pelo menos
em 10 (dez)
amostragens,
para cada
ponto
- ao
nível respiratório
do trabalhador.
Entre cada uma
das amostragens deverá haver um intervalo de, no
mínimo,
20 (vinte)
minutos.
7. Cada uma
das concentrações
obtidas
nas referidas
amostragens
não deverá ultrapassar os
valores
obtidos na equação
que segue,
sob pena de
ser considerada situação
de risco grave
e iminente.
Valor
máximo
= L.T. x F. D. Onde:
L.T. = limite de tolerância para
o agente
químico,
segundo o Quadro n.° 1. F.D.
= fator de desvio,
segundo definido no Quadro n.° 2.
QUADRO N.º 2
| |
L.T.
|
F.D.
|
(pp,
ou mg/m³)
0
a 1
1
a 10
10
a 100
100 a
1000 acima de 1000
|
3
2
1,5
1,25
1,1
|
8. O limite
de tolerância
será considerado
excedido
quando a
média aritmética
das concentrações ultrapassar
os valores fixados no Quadro n.°
1.
9. Para os
agentes químicos que
tenham "VALOR
TETO" assinalado no Quadro
n.° 1
(Tabela
de Limites
de Tolerância)
considerar-se-á excedido o
limite
de tolerância,
quando qualquer
uma das
concentrações obtidas
nas amostragens ultrapassar os valores fixados no
mesmo
quadro.
10. Os limites de
tolerância fixados
no Quadro
n.° 1 são
válidos
para jornadas
de trabalho
de até 48
(quarenta e
oito)
horas por semana,
inclusive.
10.1 Para jornadas
de trabalho que excedam as 48 (quarenta e oito)
horas semanais dever-se-á cumprir
o disposto no art. 60 da CLT.
QUADRO
N.º 1
TABELA DE
LIMITES DE TOLERÂNCIA
AGENTES
QUÍMICOS
|
Valor
teto
|
Absorção também p/pele
|
Até 48
horas/semana
|
Grau de insalubridade
a ser
considerado no
caso
de sua caracterização
| |
ppm*
|
mg/m3**
| ||||
Acetaldeído
|
|
|
78
|
140
|
máximo
|
Acetato de
cellosolve
|
|
+
|
78
|
420
|
médio
|
Acetato de éter monoetílico de etileno glicol
(vide acetado de cellsolve)
|
|
|
-
|
-
|
-
|
Acetato de etila
|
|
|
310
|
1090
|
mínimo
|
Acetato de
2-etóxi etila (vide acetato de
cellosolve)
|
|
|
-
|
-
|
-
|
Acetileno
|
|
|
Axfixiante
|
simples
|
-
|
Acetona
|
|
|
780
|
1870
|
mínimo
|
Acetonitrila
|
|
|
30
|
55
|
máximo
|
Ácido
acético
|
|
|
8
|
20
|
médio
|
Ácido
cianídrico
|
|
+
|
8
|
9
|
máximo
|
Ácido
clorídrico
|
+
|
|
4
|
5,5
|
máximo
|
Ácido
crômico
(névoa)
|
|
|
-
|
0,04
|
máximo
|
Ácido etanóico (vide ácido acético)
|
|
|
-
|
-
|
-
|
Ácido fluorídrico
|
|
|
2,5
|
1,5
|
máximo
|
Ácido fórmico
|
|
|
4
|
7
|
médio
|
Ácido
metanóico (vide
ácido fórmico)
|
|
|
-
|
-
|
-
|
Acrilato de metila
|
|
+
|
8
|
27
|
máximo
|
Acrilonitrila
|
|
+
|
16
|
35
|
máximo
|
Álcool isoamílico
|
|
|
78
|
280
|
mínimo
|
Álcool n-butílico
|
+
|
+
|
40
|
115
|
máximo
|
Álcool isobutílico
|
|
|
40
|
115
|
médio
|
Álcool sec-butílico (2-butanol)
|
|
|
115
|
350
|
médio
|
Álcool terc-butílico
|
|
|
78
|
235
|
médio
|
Álcool etílico
|
|
|
780
|
1480
|
mínimo
|
Álcool furfurílico
|
|
+
|
4
|
15,5
|
médio
|
Álcool metil amílico (vide metil isobutil
carbinol)
|
|
|
-
|
-
|
-
|
Álcool metílico
|
|
+
|
156
|
200
|
máximo
|
Álcool n-propílico
|
|
+
|
156
|
390
|
médio
|
Álcool isopropílico
|
|
+
|
310
|
765
|
médio
|
Aldeído acético
(vide acetaldeído)
|
|
|
-
|
-
|
-
|
Aldeído
fórmico
(vide
formaldeído)
|
|
|
-
|
-
|
-
|
Amônia
|
|
|
20
|
14
|
médio
|
Anidro
sulfuroso (vide
dióxido
de enxofre)
|
|
|
-
|
-
|
-
|
Anilina
|
|
+
|
4
|
15
|
máximo
|
Argônio
|
|
|
Asfixante
|
simples
|
-
|
Arsina (arsenamina)
|
|
|
0,04
|
0,16
|
máximo
|
|
(Excluído pela Portaria n.º 03,
de 10 de março de 1994)
| ||||
Brometo
de etila
|
|
|
156
|
695
|
máximo
|
Brometo
de metila
|
|
+
|
12
|
47
|
máximo
|
Bromo
|
|
|
0,08
|
0,6
|
máximo
|
Bromoetano (vide brometo
de etila)
|
|
|
-
|
-
|
-
|
Bromofórmio
|
|
+
|
0,4
|
4
|
médio
|
Bromometano (vide
brometo
de metila)
|
|
|
-
|
-
|
-
|
1,3 Butadieno
|
|
|
780
|
1720
|
médio
|
n-Butano
|
|
|
470
|
1090
|
médio
|
n-Butano (vide álcoo n-butílico)
|
|
|
-
|
-
|
-
|
sec-Butanol
(vide álcool sec-butílico)
|
|
|
-
|
-
|
-
|
Butanona
(vide metil etil cetona)
|
|
|
-
|
-
|
-
|
1-Butanotiol (vide butil mercaptana)
|
|
|
-
|
-
|
-
|
n-Butilamina
|
+
|
+
|
4
|
12
|
máximo
|
Butil cellosolve
|
|
+
|
39
|
190
|
médio
|
n-Butil
mercaptana
|
|
|
0,4
|
1,2
|
médio
|
|
2-Butóxi etanol (vide
butil cellosolve)
|
|
|
-
|
-
|
-
|
|||||
Cellosolve
(vide 2-etóxi etanol)
|
|
|
-
|
-
|
-
| ||||||
Chumbo
|
|
|
-
|
0,1
|
máximo
| ||||||
Cianeto de metila (vide acetonitrila)
|
|
|
-
|
-
|
-
| ||||||
Cianeto de
vinila (vide acrilonitrila)
|
|
|
-
|
-
|
-
| ||||||
Cianogênio
|
|
|
8
|
16
|
máximo
| ||||||
Ciclohexano
|
|
|
235
|
820
|
médio
| ||||||
Ciclohexanol
|
|
|
40
|
160
|
máximo
| ||||||
Ciclohexilamina
|
|
+
|
8
|
32
|
máximo
| ||||||
Cloreto de
carbonila
(vide
fosgênio)
|
|
|
-
|
-
|
-
| ||||||
Cloreto de etila
|
|
|
780
|
2030
|
médio
| ||||||
Cloreto de fenila (vide
cloro benzeno)
|
|
|
-
|
-
|
-
| ||||||
Cloreto de metila
|
|
|
78
|
165
|
máximo
| ||||||
Cloreto de metileno
|
|
|
156
|
560
|
máximo
| ||||||
Cloreto de vinila
|
+
|
|
156
|
398
|
máximo
| ||||||
Cloreto de
vinilideno
|
|
|
8
|
31
|
máximo
| ||||||
Cloro
|
|
|
0,8
|
2,3
|
máximo
| ||||||
Clorobenzeno
|
|
|
59
|
275
|
médio
| ||||||
Clorobromometano
|
|
|
156
|
820
|
máximo
| ||||||
Cloroetano (vide cloreto de
etila)
|
|
|
-
|
-
|
-
| ||||||
Cloroetílico (vide cloreto de
vinila)
|
|
|
-
|
-
|
-
| ||||||
Clorodifluometano (freon 22)
|
|
|
780
|
2730
|
mínimo
| ||||||
Clorofórmio
|
|
|
20
|
94
|
máximo
| ||||||
1-Cloro 1-nitropropano
|
|
|
16
|
78
|
máximo
| ||||||
Cloroprene
|
|
+
|
20
|
70
|
máximo
| ||||||
Cumeno
|
|
+
|
39
|
190
|
máximo
| ||||||
Decaborano
|
|
+
|
0,04
|
0,25
|
máximo
| ||||||
Demeton
|
|
+
|
0,008
|
0,08
|
máximo
| ||||||
Diamina (vide hidrazina)
|
|
|
-
|
-
|
-
| ||||||
Diborano
|
|
|
0,08
|
0,08
|
máximo
| ||||||
1,2-Dibramoetano
|
|
+
|
16
|
110
|
médio
| ||||||
o-Diclorobenzeno
|
|
|
39
|
235
|
máximo
| ||||||
Diclorodifluormetano (freon 12)
|
+
|
|
780
|
3860
|
mínimo
| ||||||
1,1 Dicloroetano
|
|
|
156
|
640
|
médio
| ||||||
1,2 Dicloroetano
|
|
|
39
|
156
|
máximo
| ||||||
1,1 Dicloreotileno (vide cloreto
de
vinilideno)
|
|
|
-
|
-
|
-
| ||||||
1,2 Dicloroetileno
|
|
|
155
|
615
|
médio
| ||||||
Diclorometano
(vide cloreto de metilino)
|
|
|
-
|
-
|
-
| ||||||
1,1 Dicloro-1-nitroetano
|
+
|
|
8
|
47
|
máximo
| ||||||
1,2 Dicloropropano
|
|
|
59
|
275
|
máximo
| ||||||
Diclorotetrafluoretano (freon
114)
|
|
|
780
|
5460
|
mínimo
| ||||||
Dietil amina
|
|
|
20
|
59
|
médio
| ||||||
Dietil éter (vide éter etílico)
|
|
|
-
|
-
|
-
| ||||||
2,4 Diisocianato de
tolueno (TDI)
|
+
|
|
0,016
|
0,11
|
máximo
| ||||||
Diisopropilamina
|
|
+
|
4
|
16
|
máximo
| ||||||
Dimetilacetamida
|
|
+
|
8
|
28
|
máximo
| ||||||
Dimetilamina
|
|
|
8
|
14
|
médio
| ||||||
Dimetiformamida
|
|
|
8
|
24
|
médio
| ||||||
l,l Dimetil hidrazina
|
|
+
|
0,4
|
0,8
|
máximo
| ||||||
Dióxido de carbono
|
|
|
3900
|
7020
|
mínimo
| ||||||
Dióxido de cloro
|
|
|
0,08
|
0,25
|
máximo
| ||||||
Dióxido de enxofre
|
|
|
4
|
10
|
máximo
| ||||||
Dióxido de nitrogênio
|
+
|
|
4
|
7
|
máximo
| ||||||
Dissulfeto de carbono
|
|
+
|
16
|
47
|
máximo
| ||||||
Estibina
|
|
|
0,08
|
0,4
|
máximo
| ||||||
Estireno
|
|
|
78
|
328
|
médio
| ||||||
Etanol (vide
acetaldeído)
|
|
|
_
|
_
|
_
| ||||||
Etano
|
|
|
Asfixiante
|
simples
|
_
| ||||||
Etanol
(vide etílico)
|
|
|
_
|
_
|
_
|
Etanotiol
(vide etil mercaptana)
|
|
|
_
|
_
|
_
|
Éter decloroetílico
|
|
+
|
4
|
24
|
máximo
|
Éter
etílico
|
|
|
310
|
940
|
médio
|
Éter monobutílico
do etileno glicol
(vide
butil cellosolve
|
|
|
_
|
_
|
_
|
Éter monoetílico do etileno glicol
(vide cellosolve)
|
|
|
_
|
_
|
_
|
Éter monometílico do etileno glicol (vide
metil cellosolve)
|
|
|
_
|
_
|
_
|
Etilamina
|
|
|
8
|
14
|
máximo
|
Etilbenzeno
|
|
|
78
|
340
|
médio
|
Etileno
|
|
|
Asfixiante
|
simples
|
_
|
Etilenoimina
|
|
+
|
0,4
|
0,8
|
máximo
|
Etil mercaptana
|
|
|
0,4
|
0,8
|
médio
|
n-Etil morfolina
|
|
+
|
16
|
74
|
médio
|
2-Etoxietanol
|
|
+
|
78
|
290
|
médio
|
Fenol
|
|
+
|
4
|
15
|
máximo
|
Fluortriclorometano (freon 11)
|
|
|
780
|
4370
|
médio
|
Formaldeído (formol)
|
+
|
|
1,6
|
2,3
|
máximo
|
Fosfina (fosfamina)
|
|
|
0,23
|
0,3
|
máximo
|
Fosgênio
|
|
|
0,08
|
0,3
|
máximo
|
Freon 11 (vide flortriclorometano)
|
|
|
_
|
_
|
_
|
Freon 12 (vide diclorodiflormetano)
|
|
|
_
|
_
|
_
|
Freon 22 (vide clorodifluormetano)
|
|
|
_
|
_
|
_
|
Freon 113 (vide 1,1,2,tricloro-1,2,2-
trifluoretano)
|
|
|
_
|
_
|
_
|
Freon 114 (vide declrorotetrafloretano)
|
|
|
_
|
_
|
_
|
Gás amoníaco (vide
amônia)
|
|
|
_
|
_
|
_
|
Gás carbônico (vide dióxido de carbono
|
|
|
_
|
_
|
_
|
Gás cianídrico (vide ácido cianídrico)
|
|
|
_
|
_
|
_
|
Gás clorídrico (vide ácido clorídrico)
|
|
|
_
|
_
|
_
|
Gás sulfídrico
|
|
|
8
|
12
|
máximo
|
Hélio
|
|
|
Asfixiante
|
simples
|
_
|
Hidrazina
|
|
+
|
0,08
|
0,08
|
máximo
|
Hidreto de antimônio
(vide
estibina)
|
|
|
_
|
_
|
_
|
Hidrogênio
|
|
|
Asfixiante
|
simples
|
_
|
Isobutanol (vide
álcool isobutílico)
|
|
|
_
|
_
|
_
|
Isopropilamina
|
|
|
4
|
9,5
|
médio
|
Isopropil benzeno (vide
cumeno)
|
|
|
_
|
_
|
_
|
Mercúrio (todas as formas
exceto orgânicas)
|
|
|
_
|
0,04
|
máximo
|
Metacrilato de metila
|
|
|
78
|
320
|
mínimo
|
Metano
|
|
|
Asfixiante
|
simples
|
_
|
Metanol (vide álcool metílico)
|
|
|
_
|
_
|
_
|
Metilamina
|
|
|
8
|
9,5
|
máximo
|
Metil cellosolve
|
|
+
|
20
|
60
|
máximo
|
Metil ciclohexanol
|
|
|
39
|
180
|
médio
|
Metilclorofórmio
|
|
|
275
|
1480
|
médio
|
Metil demeton
|
|
+
|
_
|
0,4
|
máximo
|
metil etil cetona
|
|
|
155
|
460
|
médio
|
Metil isobutilcarbinol
|
|
+
|
20
|
78
|
máximo
|
Metil mercaptana
(metanotiol)
|
|
|
0,04
|
0,8
|
médio
|
2-Metoxi etanol (vide metil cellosolve)
|
|
|
_
|
_
|
_
|
Monometil hidrazina
|
+
|
+
|
0,16
|
0,27
|
máximo
|
Monóxido de
carbono
|
|
|
39
|
43
|
máximo
|
Negro de fumo(1)
|
|
|
|
3,5
|
máximo
|
Neônio
|
|
|
Asfixiante
|
simples
|
_
|
Níquel carbonila (níquel tetracarbonila)
|
|
|
0,04
|
0,28
|
máximo
|
Nitrato de n-propila
|
|
|
20
|
85
|
máximo
|
Nitroetano
|
|
|
78
|
245
|
médio
|
Nitrometano
|
|
|
78
|
195
|
máximo
|
1 - Nitropropano
|
|
|
20
|
70
|
médio
|
2 - Nitropropano
|
|
|
20
|
70
|
médio
|
Óxido de
etileno
|
|
|
39
|
70
|
maximo
|
(1)
(Incluído pela
Portaria DNSST n.º 09,
de 09 de outubro de 1992)
Óxido nítrico
(NO)
|
|
|
20
|
23
|
máximo
|
Óxido nitroso (N2O)
|
|
|
Asfixiante
|
simples
|
-
|
Ozona
|
|
|
0,08
|
0,16
|
máximo
|
Pentaborano
|
|
|
0,004
|
0,008
|
máximo
|
n-Pentano
|
|
+
|
470
|
1400
|
mínimo
|
Percloroetíleno
|
|
|
78
|
525
|
médio
|
Piridina
|
|
|
4
|
12
|
médio
|
n-propano
|
|
|
Asfixiante
|
simples
|
-
|
n-Propanol (vide álcool
n-propílico)
|
|
|
-
|
-
|
-
|
iso-Propanol (vide álcool
isopropílico)
|
|
|
-
|
-
|
-
|
Propanona (vide acetona)
|
|
|
-
|
-
|
-
|
Propileno
|
|
|
Asfixiante
|
simples
|
-
|
Propileno
imina
|
|
+
|
1,6
|
4
|
máximo
|
Sulfato de
dimetila
|
+
|
+
|
0,08
|
0,4
|
máximo
|
Sulfeto de hidrogênio (vide
gás sulfídrico)
|
|
|
-
|
-
|
-
|
Systox (vide demeton)
|
|
|
-
|
-
|
-
|
1,1,2,2,Tetrabromoetano
|
|
|
0,8
|
11
|
médio
|
Tetracloreto
de carbono
|
|
+
|
8
|
50
|
máximo
|
Tetracloroetano
|
|
+
|
4
|
27
|
máximo
|
Tetracloroetileno (vide percloroetileno)
|
|
|
-
|
-
|
-
|
Tetrahidrofurano
|
|
|
156
|
460
|
máximo
|
Tolueno
(toluol)
|
|
+
|
78
|
290
|
médio
|
Tolueno-2,4-diisocianato (TDI) (vide 2,4
diisocianato de
tolueno)
|
|
|
-
|
-
|
-
|
Tribromometano (vide
bromofórmio)
|
|
|
-
|
-
|
-
|
Tricloreto de
vinila (vide
1,1,2
tricloroetano)
|
|
|
-
|
-
|
-
|
1,1,1
Tricloroetano (vide
metil clorofórmio)
|
|
|
-
|
-
|
-
|
1,1,2
Tricloroetano
|
|
+
|
8
|
35
|
médio
|
Tricloroetileno
|
|
|
78
|
420
|
máximo
|
Triclorometano (vide
clorofórmio)
|
|
|
-
|
-
|
-
|
1,2,3 Tricloropropano
|
|
|
40
|
235
|
máximo
|
1,1,2
Tricloro-1,2,2
trifluoretano (freon 113)
|
|
|
780
|
5930
|
médio
|
Trietilamina
|
|
|
20
|
78
|
máximo
|
Trifluormonobramometano
|
|
|
780
|
4760
|
médio
|
Vinibenzeno (vide
estireno)
|
|
|
-
|
-
|
-
|
Xileno (xilol)
|
|
|
78
|
340
|
médio
|
* ppm - partes
de vapor ou gás por milhão
de partes de
ar contaminado.
** mg/m3 - miligramas por metro
cúbico de ar.
Nenhum comentário:
Postar um comentário